5
آبان
گوجه فرنگی
گوجه فرنگی
: گوجه فرنگی میوه‌ای سرخ‌رنگ و آبدار است. این گیاه بومی آمریکای جنوبی و مرکزی است که طی دورهٔ استعماری اسپانیا به سایر نقاط جهان منتقل شد. انواع مختلف این گیاه امروزه در سراسر جهان پرورش داده می‌شود. البته “گوجه فرنگى” از نظر علم باغبانى و نداشتن هسته در دسته سبزیجات به حساب می آید گوجه فرنگی سرشار از ویتامین سی می باشد این میوه امروزه به روش‌های مختلفی، به طور خام یا به‌عنوان یکی از مواد لازم برای تهیهٔ غذا، انواع سس و نوشیدنی مصرف می‌شود و بخش مهمی از رژیم غذایی مردم بسیاری از کشورها را تشکیل می‌دهد کشت و پرورش این گیاه به طور کلی، مساحتی حدود سه میلیون هکتار را به خود اختصاص داده، که نزدیک یک‌سوم کل مساحت مختص به کشت تره‌بار در جهان می باشد با وجود این که گوجه فرنگی در علم گیاه‌شناسی یک میوه تلقی می‌شود، اغلب به‌عنوان تره‌بار شناخته می‌شود گوجه فرنگی به تیرهٔ سیب‌زمینیان تعلق دارد و از گیاهان چندساله است. به علت اهمیت اقتصادی، این گیاه موضوع تحقیق و پژوهش‌های بسیاری قرار دارد و در علم ژنتیک به‌عنوان یکی از گیاهان الگو شناخته می‌شود.
این گیاه از دو طریق وارد ایران شد: راه اول از طریق ترکیه و ارمنستان، و راه دوم از طریق سفرهای مکرر خاندان قاجار به فرانسه بود. نام اولیهٔ گوجه فرنگی در ایران بادمجان ارمنی یا رومی بود
در دوره قاجاریه، افراد خاندان معیری برای نخستین بار گوجه‌فرنگی را در مزرعه‌ای (که محوطهٔ فرودگاه مهرآباد کنونی است) پرورش دادند
:ارزش گوجه فرنگی گوجه فرنگی از جمله سبزیجات پرخاصیت است که اگرچه به صورت پخته و رب – در غذا – زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرد ولی مصرف آن به صورت خام بسیار مفیدتر است .گوجه فرنگی سرشار از ویتامین‌های ث و آ ، اسیدفولیک یا بتا کاروتن و مقدار کمی ویتامین‌های گروه ب شامل ب۱، ب۲، ب۳، ب۵ و همچنین دارای مواد معدنی مختلف شامل کلسیم، فسفر، پتاسیم، فیبر، سدیم، گوگرد، کمی آهن، مس و روی نیز می باشد
:خواص درمانی گوجه فرنگی گوجه فرنگی اشتهاآور، برطرف‌کننده ضعف و خستگی، تقویت‌کننده سلسله اعصاب و همچنین قلب و دستگاه گردش خون است متخصصان همواره مصرف آن را به بیماران مبتلا به دردهای مفاصل و همچنین رماتیسم و نقرس توصیه می‌کنند. در ضمن گوجه‌فرنگی برای رفع مسمومیت‌های مزمن، بالا بودن اوره و چربی خون، درمان یبوست، دفع رسوبات ادراری و صفراوی نیز مفید شناخته شده است با توجه به اینکه گوجه فرنگی حاوی ویتامین آ می باشد، خوردن آن در تقویت بینایی، سلامت پوست و مخاط‌ها بسیار مؤثر مفید میباشد
:گوجه فرنگی دشمن سرطان گوجه فرنگی نیز مانند هر میوه و سبزی دیگری باید رسیده باشد و ظاهری بدون لک و سالم داشته باشد و برای نگهداری کوتاه‌مدت آن حتی تا ۱۵ الی ۲۰ روز نیز یخچال بهترین مکان است ولی برای زمان بیشتر از آن می‌توان روش فریز کردن را انتخاب کرد. اگرچه در سال‌های اخیر گوجه فرنگی در تمام فصول سال یافت می‌شود ولی به لحاظ طعم و رنگ با انواع تابستانه آن متفاوت است. بنابراین برای استفاده از طعم گوجه فرنگی‌های تابستانه در پخت و پز زمستانی، شما می‌توانید آنها را ابتدا به صورت ریز خرد کرده یا رنده کنید، سپس بدون روغن در تابه‌ای ریخته و روی اجاق گاز بپزید. پس از آنکه آب آن بخار شد و گوشت رنده شده آن غلظت نسبی‌ای پیدا کرد، آن را در یک ظرف یا کیسه فریزر بسته‌بندی کرده و در فریزر نگهداری کنید
:ارزش غذایی یک گوجه فرنگی سالم کالری / ۲۴ چربی / ۰ گرم چربی اشباع شده / ۰ گرم کلسترول / ۰ میلی‌گرم کربوهیدرات / ۵ گرم پروتئین / ۱ گرم فیبر رژیمی / ۱ گرم سدیم / ۶ میلی‌گرم ویتامین C / 15 میلی‌گرم پتاسیم / ۲۹۲ میلی‌گرم..
:مضرات گوجه فرنگی در بعضی از افراد هضم گوجه فرنگی با اشکال صورت می گیرد آنهائیکه معده حساس دارند نباید درخوردن گوجه فرنگی افراط کنند . بعضی از افراد نسبت به گوجه فرنگی حساسیت دارند اینگونه افراد نیز نباید گوجه فرنگی بخورند. میوه نارس گوجه فرنگی سمی است و باید از خوردن آن پرهیز کرد.در گوجه فرنگی سبز و نارس ماده‌ای سمّی به نام سولانین وجود دارد که خوردن آن موجب مسمومیت شده و ایجاد دل پیچه،اسهال و باز شدن مردمک چشم می‌شود
:چند نمونه از کاربردهای گوجه فرنگی
اگر پوست شما کک و مک دارد، هر روز آن را با آب گوجه فرنگی تمیز کنید. کم کم کک و مک ها را از بین می برد. برای جلوگیری از مزاحمت حشرات می توانید برگ های گوجه فرنگی را به بند بکشید و آن را در اطاق خود بیاویزید، با این کار حشرات فرار می کنند. سالاد کاهو و گوجه فرنگی درمان کننده ی امراض عصبی هستند. مصرف گوجه فرنگی برای اشخاصی که مبتلا به سنگ کلیه و مثانه و کبد هستند، تجویز شده است. گوجه فرنگی هضم مواد نشاسته‌ای را آسان می کند و به همین جهت از آن سس درست کرده و با حبوبات پخته مصرف می کنند. برای تمیز کردن خون باید از آب گوجه فرنگی و کرفس به نسبت مساوی و به مقدار ۳ فنجان در روز، قبل از غذا و به مدت ۳ هفته استفاده کرد. مصرف گوجه فرنگی نیرو و نشاط می بخشد و پوست و دانه‌های آن به هضم غذا کمک می کند و روده‌ها را پاک می نماید. آب گوجه فرنگی ادرار‌آور مفیدی است. گوجه فرنگی، بدن را در برابر امراض و بیماری‌های عفونی حفظ می کند گوجه فرنگی گرچه دارای اسید سیتریک است، اما بدن را قلیایی می‌‌کند. گوجه فرنگی بعد از لیموترش بیش از سایر میوه‌ها ویتامین ث دارد و مقدار زیادی فسفر، آهن، سیلیس و کلسیم نیز دارد بوی برگ های گوجه فرنگی، زنبورهای خرمایی را ناراحت می کند، لذا می توان بوته ی گوجه فرنگی را در باغ‌ها و بوستان‌ها کاشت تا از گزند زنبورها در امان باشند. اگر در محل مورچه ها چند عدد برگ گوجه فرنگی بگذارید، بوی این گیاه مورچه ها را فراری می دهد. رای تمیز کردن لکه ی جوهر بر روی لباس، یک تکه پنبه را در آب گوجه فرنگی فرو برده و روی لکه ی جوهر بمالید. سپس آن را بشویید.
