کم خونی

کم خونی، وضعیتی است که درآن ، تعداد یا اندازه گلوبولهای قرمز یا مقدارهموگلوبین موجود درخون کاهش یافته و تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن بین خون و سلول ها دچار اختلال می شود . از علل ایجاد کننده کم خونی می توان کمبودهای تغذیه ای ، خون ریزی ، ناهنجاری های ژنتیکی ، بیماریهای مزمن یا مسمومیت های دارویی را نام برد . منظور از کم خونی های تغذیه ای ، کم خونی هایی است که در اثر دریافت کم مواد مغذی ایجاد می شوند

:علائم کم خونی آهن عبارتند از ۱ – رنگ پریدگی زبان و مخاط داخل لب و پلک چشم ۲ – خستگی زود رس ۳ – بی تفاوتی ۴ – سرگیجه و سردرد ۵ – خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست ها و پاها ۶ – حالت تهوع ۷ – در کم خونی های شدید گود شدن روی ناخن . چگونه میتوان تشخیص داد که فرد مبتلا به کم خونی میباشد؟ اغلب با یک آزمایش خون میتوان از وضعیت گلبول های قرمز خون بیمار آگاه شد. مثلاً بر اساس تعداد این سلول ها، می توان فهمید که آیا فرد مبتلا به کم خونی است یا خیر؟ همچنین به برخی مشخصات و ویژگی های هر یک از این سلول ها میتوان پی برد . همزمان می توان از آزمایشگاه خواست که اطلاعاتی درباره وضعیت آهن بدن نیز بدهد و به این ترتیب تشخیص نهایی داده می شود که فرد کم خونی دارد یا نه

:درمان کم خونی تعیین نوع و روش درمان به عواملی مانند سن بیمار، وضعیت سلامتی و پزشکی او، میزان و شدت کم خونی فقر آهن و علت ایجاد کننده ی آن، تحمل بیمار برای درمان و … بستگی دارد. اول از همه، مصرف غذاهای با آهن بالا توصیه می شود مثل: گوشت قرمز، گوشت سفید، ماهی و حبوبات . از طرف دیگر امروزه فرآورده هایی به صورت قرص و … وجود دارد که محتوی آهن است و می تواند ذخایر تخلیه شده را به حالت طبیعی برگرداند. از عوارض این داروها، ایجاد ناراحتی گوارشی است که بیمار نمی تواند آن را تحمل کند. به خصوص اینکه بهتر است این داروها با معده ی خالی یا همراه با آب پرتقال مصرف شوند و این حالت به عارضه ناراحتی گوارشی دامن می زند. به خاطر داشته باشید که باید همیشه این داروها را مثل هر داروی دیگری، دور از دسترس کودکان نگهداری کنید. در مواردی نیاز به مصرف آهن به صورت تزریقی است. نکته مهم در درمان این است که در صورت بروز عوارض، پزشک معالج خود را مطلع کنید تا اقدامات لازم صورت گیرد و تحت هیچ شرایطی به صورت خودسرانه دارو را قطع یا شروع نکنید

علت کم خونی چیست؟ از دست دادن خون: خون ریزی متوالی در زمان های قاعدگی یا به دلیل زخم معده و یا سرطان می تواند باعث فقر و کم خونی آهن در بدن شود. کمبود آهن در رژیم های غذایی: اگر مواد غذایی که روزانه مصرف می شود دارای مقدار کمی آهن باشد یا در رژیم غذایی گوشت را حذف کنیم و یا در کودکان شیرخوار که فقط از شیر مادرتغذیه می کنند کمبود آهن به وجود می آید. خانم های باردار مخصوصاً کسانی که در حال شیردهی هستند به دلیل سیستم عملکردی بدن چند برابر بیشتر از آقایان به آهن نیاز دارند و رژیم غذایی آنها باید غنی از آهن باشد

:تزریق خون برای افراد کم خونی پزشکان عموماً می‌کوشند حتی المقدور خون برای بیمار تجویز نکنند، زیرا عوارض انتقال خون در بیماران زیاد است. اصل فیزیولوژیک کاهش دریافت اکسیژن بواسطه کم خونی و عوارض جانبی آن، بااین یافته که تزریق خون لزوماً سبب تخفیف عوارض جانبی نمی‌شود، در تعادل قرار دارد. در خونریزی حاد و شدید، تزریق خون بیشتر زندگی بخش است. بررسی‌های بالینی که راهکار افزایش تزریق خون را با راهکار محافظه کارانه تزریق خون در بیمار با کمخونی شدید مقایسه کرده‌اند نتوانستند دلیلی پیدا کنند که افزایش تزریق خون را توجیه کند. بعلاوه برخی بررسی‌های گذشته نگر افزایش عوارض پهلویی به‌دنبال تزریق گسترده خون را نشان دادند . آیا راهی برای پیشگیری از این بیماری وجود دارد؟ خانم های باردار برای پیشگیری از کمبود آهن می بایست از ماه چهارم بارداری تا سه ماه بعد از زایمان از داروی آهن استفاده کنند. به نوزادان نیز از چهار ماهگی تا حدود دو سالگی باید قطره آهن داد و با توجه به این که شیر مادر به اندازه کافی حاوی آهن نمی باشد، تا زمانی که بچه بتواند غذاهای معمولی را بخورد، نیاز است که از قطره آهن نیز استفاده شود. در بقیه موارد به افراد توصیه می شود، به اندازه کافی مواد حاوی آهن به خصوص گوشت قرمز را مصرف نمایند. غذاهای غنی از آهن عبارتند از : گوشت قرمز- ماهی – مرغ- زرده تخم مرغ – جگر– قلوه- سبزی های دارای برگ سبز تیره مثل اسفناج تازه و جعفری- حبوبات مثل عدس و لوبیا- آجیل – خشکبار مثل انواع برگه، برگه آلو و هلو و زرد آلو، توت خشک، انجیر خشک و کشمش