بیش فعالی چیست؟
اختلال پیش فعالی و فقدان توجه، یک اختلال رفتاری شایع است که حدود ۱۰-۸ درصد کودکان را مبتلا میکند. احتمال تشخیص این اختلال در پسران سه برابر دختران می باشد ولی علت این تفاوت هنوز مشخص نیست ودکان پیش فعال بدون فکر کردن عمل میکنند، بیش از اندازه فعالند و در تمرکز مشکل دارند. کاملا این کودکان می دانند که والدین از آنها چه انتظاری دارند ولی برآورده ساختن این انتظار برای آنان کار دشواری است چون نمی توانند آرام بنشینند، دقت کنند یا به جزئیات توجه کنند البته بیشتر بچهها در سنین خردسالی خصوصاً اگر مضطرب یا هیجان زده باشند چنین رفتارهایی می کنند. اما در کودکان پیش فعال این علائم مدت زمان طولانی وجود دارند و در شرایط و محیط های مختلف روی می دهند. این اختلال به عملکرد خانوادگی، اجتماعی و تحصیلی کودک آسیب میرساند. با درمان مناسب کودکان میتوانند بیاموزند که چگونه با این مشکل کنار بیایند و علائم خود را کنترل کنند.
:علائم بیش فعالی ناتوانی در توجه به جزئیات و بی دقتی در تکالیف مدرسه یا سایر فعالیت ها مشکل در ادامه دادن و توجه و حفظ دقت در طی فعالیتها مشکل آشکار در گوش دادن مشکل در پیروی از دستورات بی نظمی اجتناب از کارهایی که به تلاش ذهنی و تفکر نیاز دارد گم کردن اسباب بازیها و کتابها و وسایل واکنش بیش از حد به محرکها فراموشی در فعالیت روزانه همچین کودکانی که بیش فعال هستند بی قراری و نا آرامی زیادی از خود نشان می دهند مشکل در حفظ حالت نشسته دویدن بیش از حد و یا بالا و پایین پریدن ناتوانی از بازی کردن در سکوت به نظر می رسد که همیشه در حرکت و آماده ی رفتن هستند زیاد صحبت می کنند قبل از اینکه سوال تمام شود پاسخ می دهند منتظر ایستادن و در صف ایستادن برایشان سخت است حرف دیگران را قطع می کنند و فضولانه وارد بحث دیگران می شوند
اگر چه بزرگ کردن کودک پیش فعال کار سادهای نمی باشد ولی باید به خاطر داشت این بچهها بد نیستند و غرض ندارند. کودکان مبتلا به پیش فعالی بدون درمان دارویی و یا رفتار درمانی نمیتوانند رفتار خود را کنترل کنند
بیش فعالی چگونه تشخیص داده می شود؟ بسیاری از موارد پیش فعالی توسط پزشک عمومی درمان میشود آزمون یا آزمایشی که پیش فعالی زا تشخیص دهد وجود ندارد. تشخیص به یک ارزیابی کامل نیاز دارد. اگر تشخیص قطعی نشده باشد تشخیص های دیگر مانند سندرم نورت، ناتوانی در یادگیری یا افسردگی مطرح میشوند ممکن است کودک به متخصص اعصاب و روانپزشک و یا روانشناس ارجاع داده شود در نهایت علائم و اطلاعات جمع آوری شده و تشخیص داده می شود و درمان آغاز می گردد.
کودک رفتارها و علائم گفته شده را قبل از سن ۷ سالگی نشان دهد. این رفتارها در مقایسه با کودکان همسن و سال آنان شدیدتر باشد. علائم حداقل باید ۶ ماه ادامه داشته باشند.
علت ایجاد بیش فعالی چیست؟ علت ایجاد پیش فعالی این نیست که شما والدین خوبی نبوده اید. همچنین رابطه ای قطعی با مصرف زیاد موارد قندی ندارد. واکسنها نیز موجب ایجاد آن نمیشوند. علل ایجاد آن منشاء زیست شناختی دارد که هنوز به درستی شناخته نشده است. محققان بیان می کنند که احتمالاً ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی عامل به وجود آمدن این اختلال است.
عوامل مستعد کننده برای ابتلا کدامند؟ مطالعاتی به روی کودکان مبتلا انجام گرفته اند نشان می دهند که در بسیاری از موارد این اختلال در خویشاوندان نزدیک آنان نیز وجود داشته است. محققان بیان می کنند که نواحی خاصی از مغز در این کودکان در حدود ۱۰- ۵ درصد کوچکتر و کم فعالیت تر از حد نرمال است. اگرچه مطمئن نیستند که این مسئله علت ایجاد اختلال باشد. همچنین نشان داده شده که تغییرات شیمیایی در مغز این کودکان وجود دارد. مطالعات اخیر نشان دهندهی این است که مصرف سیگار در دوران بارداری با ایجاد پیش فعالی در کودک مرتبط است. سایر عوامل خطر برای ایجاد این اختلال شامل تولد پیش از موعد، نوزاد با وزن بسیار کم، آسیب های مغزی حین تولد هستند. ممکن است تماشای بیش از حد تلویزیون در سنین کم موجب کم توجهی کودک شود به گفتهی پزشکان کودکان زیر دو سال نباید تلوزیون نگاه کنند و یا به بازی های ویدیوئی و کامپیوتری بپردازند. در کودکان دو ساله و بالاتر نیز باید زمان این فعالیتها ۲-۱ ساعت و به برنامههای مناسب سن آنان محدود باشد.
این کودکان معمولا در نوباوگی علائمی از خود نشان می دهند مانند : خواب کم و گریه زیاد دارند ، به نور و صدا و حرارت و سایر تغییرات محیطی به سرعت به گونه ای غیر عادی پاسخ می دهند ، مرتب در حال جلو و عقب کردن خودشان هستند ، معمولا در آغوش مادر آرام نمی گیرند و جیغ می زنند و لگد می اندازند و حتی در گرفتن پستان مادر هم مشکل دارنددر این نوع اختلال ممکن است بر اثر بالا رفتن سن کودک ، مسئله خود به خود حل شود اما این کودکان اگر به حال خود گذاشته شوند در بزرگسالی رفتارهای ضد اجتماعی از خود نشان می دهند. اکثر این کودکان از هوش بالا برخوردارند و کارهایی که انجام می دهند غیر مترقبه و ناگهانی است و خطر را احساس نمی کنند.